Portret van Durk Tabak, door hem zelf getekend ten tijde van zijn detentie in de Blokhuispoort te Leeuwarden.
De in 1902 geboren Durk kwam op 10 december te Drogeham ter wereld. Hij was een zoon van Johannes Tabak (1867-1941) en Antje Folkertsma (1862-1950). Het gezin bestond uit 5 kinderen waarvan Durk de jongste was. Vader was landarbeider en Durk was dat ook. Al had Durk ook andere talenten zo kon hij zingen en kon hij pentekeningen maken. Hij probeerde met het zingen zijn geld te verdien. Zo ging hij samen met Eije Wiekstra en Jan Hut toerend door Noord-Nederland om in cafés en zalen op te treden. Eije en Jan ondersteunend op de accordeon.
Op zeer jonge leeftijd kwam Durk al in aanraking met justitie vanaf zijn 12e jaar tot en met aan zijn dood in 1949.
Veroordelingen
- 15-12-1915 Durk scholier en 12 jaar oud en wonende te Drogeham. Hij werd ervan verdacht dat hij samen met Eit Wedzinga en Sijtse Wedzinga diefstal had gepleegd. Durk werd veroordeeld tot 6 maanden tuchtschool. Eit kreeg 2 maanden tuchtschool en Sijtse werd teruggegeven aan vader voor een donderstraf.
- 28-03-1917 Nog maar 14 jaar en zonder werk en wonende Drogeham werd hij verdacht van mishandeling. De rechter achtte hem schuldig en werd veroordeeld tot 6 maanden tuchtschool.
- 14-05-1920 Werd er van verdacht iemand te hebben mishandeld. Het bewijs was een knipmes. Durk werd veroordeeld tot 1 jaar gevangenis.
- 01-09-1920 Durk toen 17 jaar. Verbleef toen al in detentie. Hij zou samen met Wopke van der Bos diefstal hebben gepleegd. De rechter oordeelde vrijspraak.
- 12-01-1921 De dan 18 jarige boerenknecht uit Drogeham welke nog gedetineerd zit in Groningen word nu weer mishandeling ten laste gelegd. Hij wordt veroordeeld voor 2 maanden gevangenisstraf.
- 27-06-1923 Durk en een oude bekende Wopke van der Bos beide arbeider te Harkema-Opeinde werden verdacht van wederspannigheid (zich met geweld of bedreiging met geweld verzetten tegen een ambtenaar, werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn bediening, of tegen personen die hem daarbij krachtens wettelijke verplichting of op zijn verzoek bijstand verlenen). De heren zaten nog gedetineerd en kregen van de rechter nog 3 weken extra.
- 11-02-1925 Arbeider te Harkema-Opeinde werd verdacht van mishandeling. De rechter oordeelde 4 maanden detentie.
- 14-11-1928 de 25 jarige Durk, muzikant van beroep werd veroordeel vanwege mishandeling. Hij kreeg hiervoor drie weken detentie.
- 01-04-1931 Durk de muzikant van 28 jaar uit Harkema-Opeinde wordt op 1 april 1931 veroordeeld voor doodslag en krijgt 15 jaar gevangenisstraf.
Durk vermoorde in 1930 in café Jonker te Drachten Jan van der Meulen met een messteek. Jan van der Meulen bezweek aan zijn verwondingen in het café. Het café was gevestigd aan de Noordkade ter hoogte van de sluis. Het pand is er niet meer. In die week was het kermis in Drachten er mocht alleen bier worden geschonken. Tijdens een woordenwisseling tussen twee personen bemoeide Durk er zich ermee, hij was die Jan van der Meulen doodstak. Durk werd een uur later in een steeg in de Zuiderbuurt opgepakt. Na de steekpartij vluchtte Durk naar Jan Hut, hier was Eije Wiekstra ook al. Ook deze had onderdak nodig en kon bij Hut verblijven. Het publiek hielp mee om de dader van de steekpartij op te zoeken. Binnen uur was het raak en Durk gaf zich kalm en beheerst over. Het publiek wilde de dader wel even aanpakken maar de politie weerhield dit.
Durk Tabak ten tijde van zijn arrestatie. © 31-10-1930 – Leeuwarder Courant
In 1943 mocht Durk met vervroegde vrijlating alleen ging hij hier niet mee akkoord. Het was ondertussen oorlog in Nederland. En als hij op dat moment op vrije voeten zou komen zou hij tewerkgesteld worden in Duitsland en hier had Durk allerminst zin in. Daarom werd zijn vervroegde vrijlating opgeschort en zo gebeurde het dat hij pas op 14 augustus 1945 de Blokhuispoort te Leeuwarden zou uitlopen.
Lijst van gedetineerden in de Blokhuispoort. Op deze lijst staat ook Durk Tabak.
Verfilming
Het teken van het beest is een Nederlandse film uit 1980 van Pieter Verhoeff. Het verhaal is gebaseerd op ware gebeurtenissen rond IJje Wijkstra, die vier politieagenten vermoordde in de jaren
twintig. Het script werd geschreven door Cherry Duyns en Anton Haakman, de internationale titel van de film is Primal Fear. De film won in 1981 het Gouden Kalf voor de beste film. Marja Kok won een Gouden Kalf voor beste actrice. Bron Wikipedia
Rolverdeling:
- Gerard Thoolen – Eije Wijkstra
- Joop Admiraal – Dominee
- Caroline de Beus – Vriendin
- Romke de Leeuw – Boer Talsma
- Jopie Dijkstra – vrouw van Friso
- José Dijkstra – Hendrikje
- Peter Faber – Durk Tabak
- Janneke Geertsema – Fokje Boon
- Huub Hansen – Egbert Boon
- Klaas Hulst – Werkman
- Flip Jansen – Man in café
- Marja Kok – Aaltje Botter
- Eric de Lange – Friso
- Hans Man in ’t Veld – Dirk Wijkstra
- Wim de Meyer – Aannemer
- Elja Pelgrom
- Tilly Perin-Bouwmeester – moeder Wijkstra
Familiekaart Durk Tabak
Ik ben een dochter van Sjoerd Tabak uit Burgum
Zoon van Geert Tabak en Det van der Veen ( allebei overleden )
Graag zou ik mijn familielijn willen leren kennen.
Hallo Debbie, Geert Tabak komt niet voor in mijn stamboom. Wellicht kun je mij een mail sturen met geboortedatum en overlijdensdatum dan kan er even naar kijken.